null

Curator persoonlijk aansprakelijk voor onbetaald laten van één enkele schuldeiser

Als een onderneming failliet gaat stelt de rechtbank een curator aan. De curator moet het faillissement afwikkelen en daarbij de belangen van de schuldeisers behartigen. Een curator heeft een grote vrijheid om zijn taak uit te voeren. Hierbij moet hij regelmatig tegenstrijdige belangen tegen elkaar afwegen. Het handelen in strijd met het belang van een individuele schuldeiser maakt de curator niet meteen persoonlijk aansprakelijk tegenover deze schuldeiser. Toch oordeelde het Hof Arnhem-Leeuwarden op 30 januari 2018 dat de curator zowel aansprakelijk was in zijn hoedanigheid van curator als persoonlijk tegenover een schuldeiser wegens het onbetaald laten van de vordering van de schuldeiser (ECLI:NL:GHARL:2018:1922).

Wat was de situatie?

De activa van een in 1999 failliet verklaarde onderneming zijn datzelfde jaar door de curator verkocht. De curator en de koper hebben afgesproken dat de koopsom rechtstreeks in drie termijnen aan de schuldeisers van de failliete onderneming zou worden betaald. De laatste termijn is op 31 juli 2001 betaald door de koper.

In 1999 is er door een schuldeiser een vordering ingediend in het faillissement. De curator heeft deze vordering betwist. Er zijn toen allerlei procedures gevolgd waarna het uiteindelijk in 2013 (!) vast is komen te staan dat deze schuldeiser een vordering had op de failliete onderneming. De koper had op dat moment de koopprijs al voldaan aan de schuldeisers, waardoor er geen uitzicht was op een uitkering voor deze schuldeiser. De schuldeiser heeft zodoende als enige geen uitkering ontvangen. De betreffende schuldeiser heeft de curator vervolgens (persoonlijk) aansprakelijk gesteld voor de schade die hij heeft geleden door het onrechtmatig handelen van de curator.

Oordeel van het hof

Voor de vraag of de curator in zijn hoedanigheid van curator onrechtmatig heeft gehandeld, moet worden getoetst aan de normale vereisten van de onrechtmatige daad. Als de curator zijn taak onzorgvuldig uitoefent, kan hij ook persoonlijk aansprakelijk zijn tegenover een individuele schuldeiser. Voor een persoonlijke aansprakelijkheid van de curator is bepalend of is gehandeld zoals in redelijkheid mag worden verlangd van een over voldoende inzicht en ervaring beschikkende curator die zijn taak met nauwgezetheid en inzet verricht (ook wel de Maclou-norm).

Volgens het hof dienen schuldeisers van gelijke rang gelijk behandeld te worden. In die zin komt aan een curator geen beoordelingsvrijheid toe. De curator heeft in dit geval niet hiermee in overeenstemming gehandeld. Hij wist dat de schuldeiser mogelijk een vordering had. De curator had ervoor moeten zorgen dat deze schuldeiser een uitkering zou ontvangen, net zoals de andere schuldeisers. De curator heeft zelfs niet onderhandeld met de betreffende schuldeiser om te kijken of er een praktische oplossing mogelijk was. Het hof oordeelt verder nog dat deze handelswijze van de curator des te kwalijker is nu hij de belangrijkste inkomstenbron van dit faillissement (de koopsom voor de activa van de onderneming) bewust buiten de boedel heeft gelaten. De koper heeft de schuldeisers in het faillissement immers rechtstreeks betaald. Het had op de weg van de curator gelegen om de gelijkheid van schuldeisers en de gelijkheid van de uitkeringen te bewaken.

Het hof concludeert dat de curator een persoonlijk verwijt kan worden gemaakt van het feit dat hij de schuldeiser niet behandeld heeft zoals de andere schuldeisers. Daardoor is de curator zowel in zijn hoedanigheid van curator als in persoon aansprakelijk voor de schade die deze schuldeiser als gevolg daarvan heeft geleden.

Conclusie

Voor een schuldeiser die is benadeeld ten opzichte van andere schuldeisers is het belangrijk om niet gelijk genoegen te nemen met de mededeling dat er geen kans meer is op een uitkering in een faillissement. In bepaalde gevallen kan deze schuldeiser de schade die hij hierdoor lijdt verhalen op de curator. De curator moet immers de belangen van alle schuldeisers behartigen en zorgen voor een gelijke uitkering aan gelijke schuldeisers. Dit geldt ook indien de curator de vordering van een schuldeiser betwist. Als de curator dan geen enkele voorzorgsmaatregelen neemt voor het geval dat de vordering later toch vast komt te staan en de schuldeiser daardoor op dat moment als enige met lege handen achter blijft, kan de curator daar persoonlijk aansprakelijk voor zijn.

Wij adviseren u graag over de aspecten in en rondom faillissementen. U kunt hiervoor vrijblijvend contact met ons opnemen.