Wet excessief lenen bij eigen vennootschap per 1 januari 2023 in werking getreden
Ondernemers let op: is uw lening bij uw eigen vennootschap excessief? Of is uw pensioen excessief uitgeleend? De Wet excessief lenen bij de eigen vennootschap is namelijk per 1 januari 2023 in werking getreden.
Waarom een Wet excessief lenen bij de eigen vennootschap?
Het kabinet wil met de nieuwe wet leningen van een vennootschap aan zijn directeur-grootaandeelhouder (DGA) en andere AB-houders ontmoedigen. AB-houders stellen vaak inkomstenbelastingheffing in box 2 uit door te lenen van de eigen vennootschap, in plaats van dividend uit te keren. Om dergelijk uitstel en soms ook afstel te tegen te gaan, heeft het kabinet deze nieuwe maatregel genomen.
Wat houdt deze maatregel in?
Het deel van schulden hoger dan EUR 700.000 van u als aanmerkelijk belang (AB- )houder aan uw vennootschap wordt aangemerkt als fictief regulier voordeel uit aanmerkelijk belang en wordt dus belast in box 2 voor de inkomstenbelasting.
Voor wie geldt de maatregel?
De wet geldt voor u als AB-houder en ook voor uw partner en tevens voor schulden, die u en uw partner gezamenlijk bij de vennootschap hebben. Het maximumbedrag geldt voor u en uw partner gezamenlijk. Daarnaast geldt de wet voor schulden die een met u als AB-houder aan de vennootschap verbonden persoon en diens partner hebben aan uw vennootschap, voor zover zij zelf geen AB-houder van uw vennootschap zijn. Die schulden worden toegerekend aan u als AB-houder, voor zover deze meer bedragen dan € 700.000. Zijn zij zelf AB-houder dan geldt de hoofdregel van de wet voor hen zelf. Verbonden personen zijn bloed- en aanverwanten in de rechte lijn, zoals (schoon)(groot)ouders en (schoon)(klein)kinderen.
Om welke schulden gaat het?
Alle civielrechtelijke schulden en verplichtingen aan de eigen vennootschap vallen onder de maatregel. Aan dat begrip wordt een ruime invulling gegeven. Zo vallen ook schulden onder de maatregel die niet rechtstreeks bij de vennootschap zijn aangegaan, maar indirect wel afkomstig zijn van de vennootschap. Zoals het in- en doorlenen via een andere (rechts)persoon aan de AB-houder en leningen van een derde aan de AB-houder onder garantstelling door de vennootschap. Voor de toepassing van de maatregel worden vorderingen en rechten op de eigen vennootschap niet gesaldeerd met schulden aan de vennootschap. Verrekening vindt dan dus niet plaats.
Hoe wordt de fictieve schuld berekend? Eigenwoningschuld uitgezonderd?
Het totaal van de schulden wordt aan het einde van het kalenderjaar, dus voor het eerst op 31 december 2023, bij fictie bepaald op basis van de nominale waarde. Box 1- eigenwoningschulden aan de vennootschap zijn uitgezonderd van deze fictie bepaling als voor deze schulden een recht van hypotheek op de eigen woning is verstrekt aan de vennootschap. Zij tellen dan dus niet mee voor het totaal van de schulden op de peildatum. Box 3-schulden die zijn gebruikt voor de eigen woning tellen echter wel mee. Bestond een box 1- eigenwoningschuld al op 31 december 2022 dan is deze wel uitgezonderd ook als geen hypotheekrecht is verstrekt.
Woont u als AB-houder in het buitenland?
De wet is dan in beginsel ook van toepassing. Meestal hebben buitenlands belastingplichtige AB-houders verdragsbescherming indien zij in een land wonen waarmee Nederland een belastingverdrag heeft gesloten. Dan heeft Nederland geen heffingsrecht over het fictief regulier voordeel. De wetgever weet dit en is niet van plan belastingverdragen nu op dit punt aan te passen. Indien een conserverende aanslag is opgelegd in verband met een emigratie ná 15 september 2015, 15.15 uur, kan deze (deels) worden ingevorderd als u als belastingschuldige AB-houder meer dan EUR 700.000 heeft geleend van uw vennootschap.
Bent u nog op tijd?
U als AB-houder kunt tot 31 december 2023 anticiperen op deze wet. Dus ja, u kunt nog tijdig in actie komen.
Wat nu bij (te) hoge schuld en pensioen?
Als u een hoge schuld aan uw onderneming heeft, kan de belastingdienst de zakelijkheid van uw schuld, dus uw lening bij uw onderneming in twijfel trekken. Wil een lening als zakelijk kunnen worden blijven gekwalificeerd, is van belang dat de lening ooit kan worden afgelost. Hoe dan? U moet kunnen aantonen dat u over voldoende financiële reserves beschikt om die lening af te lossen. Zo nee, kan het zomaar zijn dat uw pensioenvoorziening in eigen beheer ongemerkt onderwerp van zekerheid is geworden en van kleur is verschoten. En dan? Daarmee kwalificeert uw lening als onzakelijk. Dan dreigt belastingheffing over de waarde van uw pensioenvoorziening en kan een navordering inclusief boete en revisierente volgen.
Wat kunt u doen wanneer uw lening bij eigen vennootschap excessief is?
U kunt bijvoorbeeld uw schulden fiscaal afbouwen door dividend uit te keren of deze laten kwijtschelden door uw vennootschap. Let er wel op dat het box 2-tarief wordt verhoogd per 1 januari 2024 (24,5% inkomstenbelasting over box 2-inkomen tot EUR 67.000 en 31% over box 2-inkomen vanaf EUR 67.000). Fiscaal onbelast kunnen (partiële) herfinanciering van bestaande schulden en overdracht van gefinancierde box 3- vermogensbestanddelen aan de vennootschap(pen) mogelijkheden zijn. Kortom: wees slim en op tijd zuinig.
Wat kunt u doen wanneer uw pensioen excessief uitgeleend is?
Pas op met het aangaan van (te) grote leningen bij uw eigen onderneming. Inventariseer of uw financiële reserves voldoende zijn om uw schulden af te lossen. Uw onderneming moet namelijk in staat zijn en blijven de pensioenverplichting aan u te kunnen voldoen. Zo nee, kan uw lening worden gekwalificeerd als onzakelijk en worden geheretiketteerd als afkoop pensioen. Met het effect van een kameleon. Belastingheffing over de waarde van het afgekochte pensioen vermeerderd met boete en revisierente kunt u dan verwachten.
Wilt u dat? Nee. Reserveer dus tijdig voor uw oude dag. U wilt uw boterham met pindakaas toch blijven smeren?
Heeft u vragen over de Wet excessief lenen bij eigen vennootschap of wilt u meer over dit onderwerp weten? Neem dan contact op met Margot van Olden, advocaat Personen-, familie- en erfrecht & mediation.