Openbaarmaking van inspectiegegevens

De Gezondheidswet en Jeugdwet geven aparte grondslagen voor het openbaar maken van inspectie- en uitvoeringsgegevens. Hoewel de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) ook in algemene zin een grond geeft voor het uit eigen beweging openbaar maken van informatie door de overheid, maken deze wetten het mogelijk om specifieke informatie aan te wijzen die openbaar gemaakt moet worden. De Gezondheidswet en de Jeugdwet maken openbaarmaking op veel grotere schaal mogelijk. Dit komt doordat de (in de Wob vereiste) individuele belangenafweging achterwege wordt gelaten en dat op onderdelen wordt afgeweken van het reguliere bestuursrecht. Hierdoor wordt de procedure voor openbaarmaking veel minder bewerkelijk, waardoor grootschalige openbaarmaking mogelijk is.

De Gezondheidswet en de Jeugdwet zijn weliswaar ingesteld op grootschaliger openbaarmaking dan de Wob, maar daar staat tegenover dat er meer beperkingen gelden. Zo staan beide wetten bijvoorbeeld niet toe dat persoonsgegevens van derden, bepaalde bedrijfsinformatie en bepaalde vertrouwelijke informatie openbaar worden gemaakt. Er zullen op de Gezondheidswet toegespitste werkwijzen en modellen voor documenten worden ontwikkeld zodat enerzijds aan deze beperkende voorwaarden van de wet kan worden voldaan en anderzijds de toegankelijkheid van de informatie gewaarborgd blijft. Het ontwikkelen van goede modellen of werkwijzen zal nog enige tijd in beslag nemen. Vandaar dat in het besluit zoals dat nu luidt nog niet alle informatie opgenomen kon worden die uiteindelijk openbaar gemaakt zal worden. Vandaar de verschillende tranches, waardoor op termijn steeds meer informatie beschikbaar komt.

De IGJ zet haar openbaarmakingsbeleid zoals dat onder de IGZ is ingezet voort onder de Gezondheidswet. Dit betekent dat uitkomsten van controle en onderzoek openbaar worden gemaakt. Het gaat hier om uitkomsten op basis van risicotoezicht (RT) in ruime zin en thematisch toezicht (TT). Op de openbaarmaking van schriftelijk vastgestelde documenten, bevattende uitkomsten van controles en onderzoeken zijn twee uitzonderingen. De eerste is de calamiteitenrapporten (waarover tranche twee). De tweede ziet op de reacties en besluiten op handhavingsverzoeken. Ook die zijn uitgezonderd van openbaarmaking omdat de motieven om een handhavingsverzoek in te dienen zeer uiteen lopen en slechts in een zeer kleine minderheid van de gevallen naar het oordeel van de inspectie terecht zijn en leiden tot nader toezicht.

Met de tweede tranche – die dus als volgende inwerking moet treden - wordt beoogd dat calamiteitenrapporten actief openbaar worden gemaakt. De identiteit van de hulpverleners wordt niet openbaar gemaakt. Wel zal de naam van de aanbieder openbaar worden gemaakt. Echter, wanneer de aanbieder, de locatie van de aanbieder waar de calamiteit plaatsvond, of de vakgroep waar de calamiteit plaatsvond, klein van omvang is, is de identiteit van de bij de calamiteiten betrokken hulpverleners eenvoudig herleidbaar. Daarom is ervoor gekozen om voor deze categorieën een uitzondering te maken op het principe dat de naam van de zorgaanbieder openbaar wordt gemaakt. Naast het openbaar maken van de individuele calamiteitenrapporten, zal IGJ jaarlijks een geaggregeerd overzicht publiceren van door aanbieders zelf onderzochte calamiteiten. Daarbij zal duidelijk worden waar zich welke (typen) calamiteiten hebben voorgedaan.

Vooralsnog blijven boetebesluiten ook met de tweede tranche nog uitgezonderd van openbaarmaking. De boetebesluiten zullen echter naar verwachting met een derde tranche, drie jaar na inwerkingtreding van de wet, wel openbaar gemaakt gaan worden. Goed om daar alvast rekening mee te houden.